ความรู้สึกหรือจิตใจของบุคคลมีทั้งดีและไม่ดีที่มีต่อตนเอง และผู้อื่น ซึ่งได้รับมาจาก ประสบการณ์รอบตัวในวัยเด็ก มี 4 แบบ คือ
4.1 ฉันดี – คุณดี (I’m OK – You’re OK)
เป็นจุดยืนของผู้ชนะ (Winner) หมายถึง การพูดหรือแสดงออกมาครั้งใด จะทำให้ผู้อื่นและตนเองมีความสุข เป็นทัศนะแห่งความสร้างสรรค์ บุคคลที่มีทัศนะนี้จะเจริญมาจากการเลี้ยงดูมาและสภาพแวดล้อมที่ได้รับความเอาใจใส่ทางบวก เมื่อเขาทำผิดพลาดจะไม่รู้สึกเสียกำลังใจ จะแก้ไขใหม่ให้ดีได้ โดยอยู่บนเหตุผลและตระหนักรู้ว่า "ฉันผิดไปแล้วก็จริง แต่ก็ไม่เห็นเป็นอะไร ไม่มีอะไรในโลกนี้สายเกินไปที่จะเรียนรู้และแก้ไข"
4.2 ฉันดี – คุณด้อย ((I’m OK – You’re not OK)
เป็นจุดยืนของผู้ขจัด (Sulk) หมายถึง การพูดหรือแสดงออกให้เห็นว่าตนเองอยู่เหนือกว่า ดี และถูกต้องเสมอ ทำให้ผู้อื่นต่ำต้อย เกิดความไม่สบายใจไร้ค่า ทัศนะนี้เกิดจากประสบการณ์ในวัยเด็กที่ได้รับการกระทบกระเทือนทั้งทางกายและใจ ถูกทอดทิ้ง ถูกทารุณทำร้ายจากคนใกล้ชิด ได้รับความเอาใจใส่ทางลบ ถูกดุด่า ตำหนิ จึงทำให้ไม่แยแสหรือสนใจกับ เหตุการณ์ใดๆ เพราะคิดว่าสิ่งที่เกิดขึ้นมาก่อนจะเกิดอีกจึงไม่มีความวิตก และมองว่า สิ่งที่ตนทำทั้งหมดถูกต้อง คนอื่นเท่านั้นที่ทำผิด เพราะเขาต้องดิ้นรนต่อสู้เพื่อการได้มาซึ่งสิ่งที่เขามุ่งหวังมาตลอดเวลานั่นเอง
4.3 ฉันด้อย – คุณดี ((I’m not OK – You’re OK)
เป็นจุดยืนของผู้หลีกหนี (Jerk) เป็นการแสดงออกหรือพูดอย่างต่ำต้อยด้อยค่า เป็นฝ่ายผิด ฟังดูเหมือนถ่อมตัว ทัศนะนี้เกิดจากวัยเด็กได้รับการช่วยเหลือจากบุคคลอื่นตลอดเวลา จึงคิดว่าคนอื่นนั่นแหละดี และตนไม่ดีไร้ความสามารถ บุคคลจะจดจำคำพูดจากบุคคลรอบข้าง ทำให้เกิดความรู้สึกท้อแท้ เช่น “เธอนี่ขี้เกียจเหมือนพ่อ” “เธอนี่ใจดำจริง ๆ” และถ้าเขาไม่ได้เป็นเช่นนั้นมาก่อนเขาก็จะเป็นจริงในที่สุด แต่อย่างไรก็ตามทัศนะดังกล่าวอาจเปลี่ยนแปลงได้ถ้าข้อมูลที่เขารับในปัจจุบันเปลี่ยนไปจากข้อมูลในวัยเด็ก ซึ่งเป็นได้ทั้งในทางดีหรือไม่ดี และถ้าเป็นในทิศทางที่ไม่ดีจะทำให้เกิดจุดยืนแห่งชีวิตใหม่ขึ้นมา คือ ฉันด้อย - คุณด้อย
4.4 ฉันด้อย – คุณด้อย ((I’m not OK – You’re not OK)
เป็นจุดยืนแห่งชีวิตของผู้แพ้ (Loser) บุคคลจะพูดหรือแสดงออกมาโดยทำให้ทั้งตัวเองและคนรอบข้างรู้สึกไม่ดี ผู้พูดจะเป็นบุคคลที่มองโลกในแง่ร้าย เป็นคนไม่มีความสุข ทัศนะนี้เกิดจากการที่บุคคลสูญเสียความเอาใจใส่ที่เขาไม่ได้รับมาอย่างต่อเนื่อง เลยสรุปว่าคนอื่นก็เป็นเช่นเขา จึงเกิดความผิดหวัง ท้อแท้ ไร้ที่พึ่ง อะไร ๆ ก็ไม่ดีไปเสียทุกอย่าง ไม่มีใครช่วยเขาได้ และทุกคนก็ไม่ดีเช่นเขาเหมือนกัน
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น